Orkide Bitkisinin Ekolojik İstekleri

EKOLOJİK İSTEKLER
Sıcaklık
Cymbidium çeşidinde çiçek elde etmek için 10 0C gece sıcaklığına ihtiyaç duyar. Bu yüzden gündüz 21–24 0C, gece ise 10 0C sıcaklık idealdir. Yazın orkideler 32 0C sıcaklığa kadar dayanabilirler. Ancak uzun süre bu sıcaklığa maruz kalmamaları gerekir.

Fotoğraf: Orkide serasında sıcaklığın ölçülmesi

Cattleya türleri ve hibritleri ise 15–18 0C sıcakta en iyi gelişmeyi gösterir. Phalaenpsis genellikle beyaz çiçeklidir. Beyaz çiçekli olanlar en iyi gelişmeyi gece 18 0C, gündüz ise 27 0C sıcaklıklarda gösterirler. Pembe çiçekli olanları ve Cattleyalar ise gece sıcaklığı 13–15 0C olduğunda daha iyi çiçek verirler. Ev ortamında yetişen birçok orkide çeşidi için uygun sıcaklık gece 15 0C, gündüz ise 27 0C’ dir. Ev ortamında yetişen orkidelerin çiçeklenmesini sağlamak için sıcaklığın 10 0C’ ye düşürülmesi gerekir.
Işık
Işığın diğer kültürel faktörler gibi orkide çeşitlerinin gelişimi üzerinde değişik etkileri vardır. Phalaenopsis türleri 1,6-1,9 klx’ de iyi gelişme gösterirler. Cattleyalar 2,6-3,9 klx’ de, Cymbidiumlar ise tam güneş ışığı alan yerlerde yetişir.
Bazı orkide seralarını gölgelendirmek iyi bir orkide yetiştiriciliği için şarttır. Herhangi bir serada orkide yetiştiriciliğinde karışık gölgelendirme kullanılabilir. Bu karışık gölgelendirme ilkbahar sonlarında günlerin aydınlık olmaya başladığı zaman kullanılır.

Fotoğraf : Orkide seralarında gölgelendirme
Kuzey bölgelerde karışık gölgelendirme kış aylarında gelişmeyi yavaşlatır. Cattleya trianaei, Cattleya labiata gibi orkide türlerinde ve onların hibritleri fotoperiyodik tepki gösterirler. Bazı orkideler yılda iki defa çiçek verir.
Aşağıda örnek olarak Cattleya labiata’nın ışık durumuna göre çiçek hasadı verilmiştir.
 Işık; 5 Haziran–12 Ekim, sıcaklık 18 0C
 Normal günler; 12 Ekim–15 Aralık
 Çiçeklerin hasadı; 15–20 Aralık
 Gölge; 1 Nisan–5 Haziran, sıcaklık 18 0C
 Çiçeklerin hasadı; 5–10 Haziran

Fotoğraf : Cattleya triana

Fotoğraf : Cattleya labiata
Nem
Seralarda yüksek nem oranı şarttır. Saksıda yetişen orkideler bir püskürtücü yardımı ile her sabah yapraklarına ılık su püskürtülmelidir. Bu sırada suyun çiçeklere gelmemesine dikkat edilmelidir.

Fotoğraf : Orkide seralarında sisleme sistemi
Saksıların dibine çakıllı tepsiler konarak da bitkinin nemi sağlanabilir. Çakıllı tepsi aynı zamanda drenaj problemini de azaltarak bitkiyi sıcak tutar. Her iki metodun da aynı anda uygulanmasında bitkiler açısından herhangi bir sakınca yoktur.
Havalandırma
Orkideler aşırı sıcak, kuru ve havasız sera ortamlarından hiç hoşlanmaz. Kış aylarında bile havadar mekân ister. Ancak seralarda hava akımından korumak şarttır. Saksıda ki orkideler için pencere önleri bu yüzden pek ideal değildir.

Fotoğraf : Orkide seralarının havalandırılması

Seralarda ortam camların açılmasıyla bitkiye ve çiçeklere direk rüzgâr gelmeyecek şekilde havalandırılmalıdır. Sera camlarının açılamadığı zamanlarda vantilatör çalıştırılarak gerekli sirkülasyon sağlanmalıdır.

Fotoğraf 3.7: Orkide seralarının fanlarla havalandırılması
Saksıda yetiştirilen bitkiler ilkbahar sonlarında korkmadan dışarı çıkarılabilirler. Orkideler bundan hoşlanır ve sağlıklı gelişirler. Balkon veya bahçenin rüzgârdan korunaklı, gölgeli bir yerinde havalar soğuyana kadar tutulabilir. Güneş yaprakları yakabileceğinden bitkinin gölgede olması şarttır. Gölge yoksa koyu renk bir tül veya şemsiye ile de korunabilir.