Ayı Dutu (Maclura)

MACLURA (AYI DUTLARI)YETİŞTİRİCİLİĞİ
Bilimsel Sınıflandırma
Alem: Plantae
Bölüm: Magnoliophyta
Sınıf: Magnoliopsida
Takım: Urticales
Familya: Moracea
Cins: Maclura sp.
Genel Özellikleri
Doğal olarak Kuzey Amerika’nın güney batısında yayalım gösterir. 20 m’ye kadar boylanan, kısa bir gövde üzerinden yana ve yukarıya doğru dallanan, geniş tepeli bir ağaçtır.
Yaşlı gövdeler üzerinde kabuk tarçını kahverenginde olup derin ve boyuna çatlaklıdır.

Resim : Maclura bitkisinin meyvesi
Genç sürgünlerin rengi yeşilimsi-gri veya açık kahverenginde olup çıplaktır ve üzerinde çıplak gözle görülecek kadar büyük ve çok sayıda lentiseller bulunur. 5 – 12 cm uzunluğundaki yaprakları uzun, damla uçlu yumurta biçimindedir. Üst yüzü parlak yeşil, alt yüzü açık yeşildir ve tam kenarlıdır. Sonbahar renklenmesi sarıdır. Kışın yaprağını döker. Yarım daire biçimindeki yaprak sapı üzerinde at nalı biçiminde iki iletim demeti izi vardır. Yan tomurcuklar sürgünlere almaşlı dizilmiştir. Tomurcuklar küçük, yandan basık, küre biçimindedir. 2 – 3 adet pullarla örtülmüştür. Meyveleri 10 – 12 cm çapında, turunç ya da portakal iriliğinde, olgunlaştığında sarı renkli, üzeri pütürlü ve dekoratiftir; yenmez. Ezildiğinde süt salgılar. 1cm çapında olan tohumları vardır.
Üretimi
Tohumla yapılır. Sonbaharda toplanan meyvelerden tohumlar çıkarılır. İlkbaharda açık araziye ekilir. Ayrıca kök çelikleri ile de üretilebilmektedir.
Ekolojik İstekleri
Sıcak-ılıman iklimlerde ve güneşli mevkilerde iyi yetişir. Nemi sever. Nemli ya da yarı-nemli topraklarda iyi gelişir.
Peyzajda Kullanımı
Güçlü sürgün verme yeteneği ve dikenli sürgünleri ile sıkı yani geçilmez çit oluşturmada kullanılır; ya gruplara karıştırılır ya da tek kullanılır. Ülkemizde çit bitkisi olarak kullanılmaktadır.
Önemli Türleri
 Maclura aurantiaca : Ayı Dutu
Doğal olarak Kuzey Amerika’da yaşamaktadır. Kışın yaprağını döker. Ülkemizde çit bitkisi olarak kullanılır. 15 – 20 metre boy yapar. Gövde kabuğu derin çatlaklı ve boz renklidir. Sürgünleri açık yeşil ve dikenlidir. Yaprakları sonbaharda sarı renk alır. Meyveleri portakal iriliğinde olup, dut gibi birleşik yapıdadır. Meyvelerin üzeri pütürlüdür. Dekoratif olan bu meyveler yenmez. Sıcak iklimlerde bol sürgün verme yeteneğine sahiptirler.

Resim : Maclura bitkisinin sürgünü ve meyvesi
Karşılaşılan Önemli Hastalık ve Zararlılar
Problem yaratacak önemli bir hastalık ve zararlısı yoktur.

Kaynak :http://www.megep.meb.gov.tr