Anthurium Yetiştiriciliği

1. ANTHURİUM YETİŞTİRİCİLİĞİ
1.1. Genel Özellikleri
Anthurium bitkisinin anavatanı Orta ve Güney Amerika’dır. Diğer dünya ülkelerinde de kültürü yapılan bir bitkidir. Her ülkede farklı isimlerle adlandırılır.

Fotoğraf 1.1: Bitkinin genel görünüşü
Çiçek ve yaprakları oldukça ilginçtir. 500’ün üzerinde türü olduğu bilinmektedir. Hem saksıda hem de kesme çiçek olarak yetiştirilmektedir. Kültür bitkisi olarak üretilen çeşidi azdır.

En çok yetiştirilen türler şunlardır:
 Anthurium crystallinum ( parlak yeşil yapraklı)
 Anthurium veitchii (koyu yeşil yapraklı)
 Anthurium magnificum (beyaz-yeşil abraş yapraklı)
 Anthurium scherzerianum (küçük çeşitli renkli çiçekli)
 Anthurium andreanum (büyük çeşitli renkli)

Fotoğraf 1.2: Anthurium crystallinum

Fotoğraf 1.3: Anthurium veitchii

Fotoğraf 1.4: Anthurium magnificum

Fotoğraf 1.5: Anthurium scherzerianum

Fotoğraf 1.6: Anthurium andreanum

Bu türler arasında anthurium scherzerianum saksı bitkisi olarak en çok yetiştirilen türdür. Bu türün çeşitli hibritleme çalışmalarıyla farklı renkleri üretilmiştir. Kesme çiçek olarak da en çok anthurium andreanum türü üretilmektedir. Bu türün de kırmızı tonları, turuncu ve beyaz-krem renkli olanları hibritleme sonucu üretilmiştir.
Anthurium çiçekleri uzun süre vazoda kaldıkları ve canlılıklarına korudukları için kolay pazar bulabilen bir bitkidir. Yıl boyu pazarlanmaktadır.
Ülkemizde anthurium bitkisi Marmara bölgemizde yetiştirilmektedir. Yetiştiricilik Hollanda’dan getirilen anaç bitkilerle başlamıştır.Ancak ülkemizde çok yetiştirilmemektedir.
Bunun nedenleri şöyle özetlenebilir:
 Anthurium bitkisinin çiçeklenme süresi uzundur.
 Muntazam donatılmış seraya ihtiyaç vardır.
 Seraların iyi ısıtılması gerekir. Buda masrafın artmasına neden olur.
 Özel ambalaj kullanılarak pazarlanması da diğer bir sebeptir.
Anthurium bitkisinin etli 8-15 cm çapında bir çiçek tablası, kuyruğu andıran üreme organı ve 40-70 cm uzunluğunda çiçek sapı bulunmaktadır. Anthurıumların yaprakları koyu yeşil, geniş ayalı ve uzun saplıdır. Anthurium çiçekleri ve yaprakları kökten itibaren ayrı saplarla yükselir. Kökler havalanma ihtiyacı gösterir. Kazık köklü yapı toprak altında fazla kalırsa kütük oluşturur. Kılcal kökler ise çok sayıdadır ve saçak kök görünümündedir.
Anthuriumlar tropik karakterli yapıdadır. Bu nedenle yüksek oranda nem, sıcaklık ve gölgeleme isterler.
1.2. Anthurium Fidesi Üretimi
Anthurium yetiştiricileri anaç bitki bulmakta zorlanmaktadır. Bu nedenle yetiştiriciler kendi anaçlarını üretmek zorundadır. Anaç bitki üretimi ise üreticinin zaman kaybetmesine neden olur. Ülkemizde anaç bitki üretimi iki yöntemle yapılmaktadır:

 Tohumla üretim: Tohumla üretim yapmak için iyi vasıflı, iyi beslenmiş, zararlı ve hastalıklardan korunmuş ve çimlenme gücünü koruyan tohumlar kullanılmalıdır. Tohumu alınacak bitkiler sürekli kontrol altında tutulmalı ve bakımları iyi yapılmalıdır. Olgunlaşan tohumlar elle sıyrılarak alınmalıdır. Zaman geçirilmeden toprağa ekilmelidir.
Tohumların ekileceği toprak iyi drenajlı olmalıdır. Sera sıcaklığı 250C ve sabit olmalıdır. Sera içinde nem oranı % 75-80 olmalı ve değişmemelidir. Tohumların ekileceği kasalar 45 x 30 x 7 cm. ebatlarında olmalıdır. Ekim kasalarına konulacak toprak ise bir kısım kum, bir kısım orman toprağı ve bir kısım odun kömürü toprağından elde edilen karışım olmalıdır.

Fotoğraf 1.7: Dikimi yapılmış anthuriumlar
Yukarıda özellikleri anlatılan

ekim kasalarına tohumlar 4 x 4 cm aralıklarla ekilir.Ekim programı şu şekilde uygulanır:
 Tohumlar şubat ayında ekilir.
 Çıkan fideler mart ayında seyreltilir.
 Nisan ayında viyollere şaşırtılır.
 Ekim ayında fincan saksılara şaşırtılır.
 Şubat ayında ise büyütülecek yerlere dikilir.
18-220C sıcaklık , % 75-85 oransal nem ve yarı gölge ortamlarda 1,5 yıl sonra bitkinin ilk çiçekleri açmaya başlar.
 Ayırma yöntemiyle üretim: Bu yöntemde ana bitki kökleriyle beraber 3- 4 parçaya bölünmektedir. Bu yöntemle çok fazla bitki elde etmek mümkün değildir.

Fotoğraf 1.8: Ayırma ile üretim
1.3. Fidelerin Bakımı
Anthurium fidelerinin bakımında dikkat edilecek özellikler şunlardır:
 Sıcaklık 18-220C olmalıdır.
 Ortamın nemi % 75-85 arasında olmalıdır.
 Ortam yarı gölge olmalıdır.
 Toprağın pH 6,5 olmalıdır.
 Ortamın havalandırılmasına dikkat edilmelidir.
 Sulama suyu kireçli olmamalıdır.
 Sulama zamanına ve miktarına dikkat edilmelidir

2. KESME ÇİÇEK YETİŞTİRİCİLİĞİ
2.1. Toprak ve Gübre İsteği
Ülkemizde kesme çiçek olarak anthurium andreanum yetiştirilmektedir. Bu bitkiden iyi verim almak için cephe yüksekliği 1.80 m olan ve gölge yapılabilen seralar kullanılmalıdır. İyi bir toprak hazırlanır, sera içi sıcaklık ve nem sabit tutulursa kaliteli ürün elde edilir.

Fotoğraf 2.1: Seranın genel görünüşü

Seralarda anthurium bitkisi yetiştirilecekse mevcut toprak kullanılmaz. Anthurium yetiştirmek için yastıklar hazırlanır. Yastıkların genişliği 1.20 m ve derinliği 30 cm olmalıdır. Yastıklarda kullanılacak karışım, bitkinin tutunmasını sağlaması açısından önemlidir. Genellikle çürümüş göknar yaprakları kullanılabilir. Bunun dışında başka
karışımlarda hazırlanabilir.

En çok kullanılan karışım şu şekilde hazırlanır:
 Bir kısım çürümüş kayın yaprağı
 2 kısım kaba turba
 0,5 kısım odun kömürü tozu
 0,5 kısım kaba kum
Anthurium yetiştiriciliğinde kullanılan harcın Ph’ sı 5,5-6,5 arasında olması gerekir. Bu nedenle dikimden önce pH mutlaka kontrol edilmelidir. pH yüksek olursa kayın veya göknar yaprağı ilavesi ile pH düşürülebilir. pH düşükse kireç ilave edilerek yükseltilebilir.

Fotoğraf 2.2: Yetiştirme ortamı
Yastıklar hazırlanırken en alta plastik, suyu geçiren bir örtü yayılır. Bu örtünün amacı enfeksiyonlara karşı koruma sağlamaktır. Plastik örtünün üzerine çakıl taşları konulur. Çakıl
taşları arasına da hazırlanan harç karışımı yayılır. Dikimden önce sıcak buhar verilerek dezenfekte işlemi mutlaka yapılmalıdır. Ayrıca yastıkların etrafı çevreden gelebilecek enfeksiyonlara karşı kiremit ya da eternit bordürlerle çevrelenmelidir.
Anthurium bitkisi yetiştiriciliği yapılırken özel karışım hazırlandığı için ek gübreye ihtiyaç yoktur. Ancak dikimden sonra eksilen harç karışımının yerine yenisi konulmalıdır.
2.2. Dikim Şekli ve Mesafesi
Anthurium fideleri metre kareye 5 bitki gelecek şekilde dikilir. Üç sıralı ve üçgen biçiminde dikim yapılmalıdır.

Fotoğraf 2.3: Dikim şekli
3. EKOLOJİK İSTEKLER
3.1. Sıcaklık
Anthurium yetiştiriciliğinde sera içi sıcaklığı çok önemlidir. Seralarda sıcaklık 120C’ nin altına düşmemelidir. 370C’ nin de üzerine çıkmamalıdır. Fazla sıcak ve soğuk bitkilerin yanmasına neden olabilir. Sıcaklığın sabit kalmasını sağlamak için seraların iyi ısıtılması ve havalandırılması gerekir.

Fotoğraf 3.1: Sıcaklığın ayarlanması
Sera içinde sıcaklık kalorifer borularıyla sağlanmalıdır. Sıcaklığın yükseldiği durumlarda ise havalandırma yapılmalıdır.
3.2. Işık
Anthurium bitkisinin büyüme döneminde ışık çok önemlidir. Bu nedenle bitkinin etrafındaki fazla yapraklar alınarak bitkinin ışık alması sağlanmalıdır. Bu işlemde genel kural, 3-4 yaprak bırakılıp fazlasının alınmasıdır.

Fotoğraf 3.2: Seranın ışıklandırılması
Çiçeklenme döneminde ise ışığa ihtiyaç azalır. Çiçekler rengini aldıktan sonra fazla ışık, çiçek rengini solduracağından bu dönemde gölgeleme yapılmalıdır.
3.3. Nem
Anthurium bitkisi topraktaki sudan çok, havadaki nemden faydalanır. Bu nedenle sera içinin nisbi nem oranı % 75-85 arasında olmalıdır. Bunu sağlamak için de yağmurlama yöntemiyle sulama yapılır.
3.4. Havalandırma
Anthurium bitkisinde fazla sıcaklık ve nem oldukça önemli zararlara yol açar. Bu nedenle seraların havalandırılması iyi yapılmalıdır.Havalandırma sera içine yerleştirilen aspiratörlerle yapılabilir. Bazı seralarda da havalandırma pencereleri kullanılmaktadır.

Fotoğraf 3.3 : Seranın havalandırılması

4. KÜLTÜREL İŞLEMLER
4.1. Sulama
Anthurium bitkisi topraktaki sudan çok havadaki nemden faydalanır. Bu nedenle sera içinin nisbi nem oranı % 75-85 arasında olmalıdır. Bunu sağlamak içinde yağmurlama yöntemiyle sulama yapılır. Kış aylarında haftada 2-3 kez yumuşak, klorsuz ve dinlendirilmiş su kullanılarak sulama yapılmalıdır. Bu sulama, damlama sulama ile sağlanır.

Fotoğraf 4.1: Damlama sulama
Yaz aylarında ise sulama haftada 4-6 kez ve kış aylarında verilen suyun iki katı su verilerek yapılmalıdır. Sulama genellikle havalandırmadan sonra yapılmalıdır. Sulama suyu kireçli olursa, çiçekler üzerinde kireç lekeleri olacağından kaliteyi düşürür. Anthurium bitkisinde gece sulama yapılmamalıdır. Gece sulaması sıcaklığı düşüreceği için bitkinin gelişmesini yavaşlatır.
4.2. Gübreleme
Anthurium yetiştirilen yastıklarda, ilk kullanılan göknar yapraklarının bitki için yeterli besin maddesi içerdiği bilinmektedir. Ancak bitkinin büyümesi sırasında azalan besin maddeleri yerine yeniden besin maddesi ilave edilmesi gerekmektedir. Anthurium bitkisi üzerinde yapılan incelemelerde bitkilerin bazen bir takım besin maddelerine ihtiyaç duydukları da görülmüştür. En çok eksikliği görülen maddeler azot, potasyum ve kalsiyumdur.
Anthurium yapraklarında % 2 N ve % 3 K2O olduğu zaman en uygun gübreleme yapılmış olduğu anlaşılır.Anthurium yastıklarına metre kareye 20 gr. azot ve 30 gr. K2O her yıl muntazam olarak verilmelidir. Azot verilirken amonyum nitrat şeklinde, potasyum ise potasyum sülfat şeklinde verilmelidir.
Anthurium bitkisinde N fazlalığı ve eksikliğinde bir takım sorunlar ortaya çıkmaktadır. Azot fazlalığında yaprak sapları kısa kalır. Yaprak rengi koyulaşır. Azot azlığında ise yapraklar açık renk olur ve dayanıksızlaşır. Ayrıca çiçeklerde küçülmeler görülür.
Anthurium bitkisinin K gereksinimi oldukça yüksektir. Potasyum yetersizliğinde yaprak kenarlarında kahverengileşme görülmektedir.
Kalsiyum noksanlığında ise çiçek kalitesinin bozulduğu bilinmektedir. Başlangıçta çiçek renginin açıldığı ileri eksikliklerde ise çiçek yapısında deformasyonlar görüldüğü bilinmektedir. Bu durumda kalsiyum nitrat veya kalsiyum silikat şeklinde gübreleme yapılmalıdır.
4.3. Hastalık ve Zararlılar
Anthurium bitkisinin başlıca zararlıları afitler, kırmızı örümcekler,yeşil kurt ve sümüklü böceklerdir. Önemli hastalıkları ise antraknozdur. Hastalık ve zararlılardan korunmak için sera içi sıcaklık ve nemin kontrol altında tutulması gerekir. Ayrıca muntazam aralıklarla ilaçlama yapılması bitkinin hastalık ve zararlılardan korunmasını sağlar.
4.4. Yabancı Ot Mücadelesi
Anthurium bitkisi özel ortamda yetiştiği için yabancı ot fazla olmaz. Bu nedenle oluşacak otlar elle temizlenebilir.

Fotoğraf 4.2: Yabancı otlar
5. HASAT İŞLEMLERİ
5.1. Hasat
Anthurium bitkisinin hasat zamanı spathelerin tam açıldığı, spadix’ in 5-10 cm. uzunluğa ulaştığı zamandır. Bu duruma gelmiş çiçekler keskin bir bıçakla kesilir.

Fotoğraf 5.1: Hasada gelmiş anthuriumlar

Resim 5.1. Hasat zamanı

Fotoğraf 5.2:Kesimin yapıldığı bıçak

Fotoğraf 5.3: Hasadın yapılması

Fotoğraf 5.4: Hasadı yapılmış bitki

380C sıcaklığındaki su içine kesim yerlerinden daldırılır. Bir gece bu şekilde bekletilir.
5.2. Tasnif
Bir gece ılık suda bekletilen çiçekler sap uzunluğu ve çiçek büyüklüğüne göre
sınıflandırılır.

Fotoğraf 5.5: Vazoda anthuriumlar
Hasat sırasında ve daha sonraki işlemler sırasında çiçeklere dokunulmamalıdır. Ayrıca çiçeklerin birbirine sürtünmesi de önlenmelidir.
5.3. Pazara Hazırlama
Anthurium bitkisi pazara hazırlanırken büyük çiçekler üçerli demetler yapılarak aralarına 2-3 dal kuşkonmaz konarak pazara hazırlanır. Orta ve küçük boylu çiçekler ise 5 veya 6 tanesi bir araya getirilerek demetler yapılır.

Fotoğraf 5.6: Demetlerin bağlanması

Fotoğraf 5.7: Satışa hazır anthuriumlar
Demetlerin arasına kuşkonmaz dalları yerleştirilir. Demetleme yapılırken çiçeklerin birbirine değmemesi sağlanmalıdır.

Fotoğraf 5.8: Kutulara yerleştirilmiş anthuriumlar
Anthurium çiçekleri özel kutulara konularak pazara hazırlanır. Kutular 80 x 35 x 13 cm ebatlarında mika yada karton kutulardır.

Fotoğraf 5.9: Anthurium kutuları
Çiçekler kutulara yerleştirilirken zarar görmemeleri için kutu içindeki iğneler kullanılarak bağlanmalıdır.
5.4.Depolama
Anthurium bitkisi hemen pazarlanmayacaksa depolanabilir. Ancak kesinlikle soğuk hava depolarına konmamalıdır. Depo sıcaklığı 70C düşük olmamalıdır.

Fotoğraf 5.10:Anthuriumların depolandığı yer
Sıcaklık 7 C’den aşağı düşerse çiçeklerde kararma görülür. Anthurium çiçekleri 130C’de 2-3 hafta depolanabilir. Anthurium çiçeklerinin vazo ömrü 2-4 haftadır.

Kaynak :Megep