Viola (Menekşe) Çiçeğinin Yetiştiriciliği

Bilimsel Sınıflandırma
 Âlem: Plantae
 Bölüm: Magnoliophyta
 Sınıf: Magnoliopsida
 Takım: Violales
 Familya: Violaceae
 Cins: Viola sp.
Viola (Menekşe) Çiçeğinin Genel Özellikleri
Kuzey yarım kürenin ılıman iklim bölgelerinde doğal olarak bulunmaktadır. Alçak boylu otsu karakterdedir. Çoğu tek veya iki yıllık, bir kısmı çok yıllıktır. Oval veya kalp şeklinde, karşılıklı veya almaşıklı sıralanmış yaprakları vardır. Yaprak koltuklarında yer almış çiçekleri olan bitkilerdir. Ilıman iklim şartlarında şubat sonundan hazirana kadar çiçekli halde kalır.

Fotoğraf : Hercai menekşe
Viola (Menekşe) Çiçeğinin Üretimi
Tohumlar eylül başında yastıklara seyek olarak ekilir ve üzeri hafif toprakla örtülür. Ticari amaçla üretim yapan firmalarda ise tohumlar kasalara ya da viollere atılır. Tohumlar çimleninceye kadar yastıklar gölgelenir. Toprağın rutubetli tutulmasına dikkat edilir. Çimlenme başladıktan sonra gölgeleme kaldırılır. Kuvvetli fide elde etmek için 3 – 4 yaprak teşkil eden fideler şaşırtılır. Fideler, şubat sonu veya mart başında çiçek tomurcukları başladığında bitki uygulama yapılacağı yere dikilir.
Viola (Menekşe) Çiçeğinin Ekolojik İstekleri
Güneşli ve yarı gölge alanlardan hoşlanır. Hafif killi veya kumlu, humuslu, iyi gübrelenmiş bahçe topraklarında güzel gelişir.
Viola (Menekşe) Çiçeğinin Peyzajda Kullanımı
Hercai menekşeler, ilkbahar ve yaz başlangıcında park ve bahçelerde görülebilen bitkilerdir. Saf halde kullanıldıkları gibi, soğanlı bitkilerle de kullanılabilmektedir.
Viola (Menekşe) Çiçeğinin Önemli Türleri
 Viola tricolor ( V. x wittrockiana ) : Hercai menekşe
Ege ve Akdeniz bölgesinde kışa dayanıklı bitkilerdir. Yazın serin geçen yerlerde hatta bütün yıl kullanılabilir. Süs bitkileri yetiştiriciliğinde tek yıllık ilkbahar ve yaz çiçeği olarak yetiştirilen menekşeler melezlenerek bu çeşit elde edilmiştir.

Fotoğraf : Viola tricolor
Hercai menekşelerin çiçekleri kırmızı, mavi, beyaz, sarı, mor, siyah ve alacalı olabilmektedir.
Tohumla üretilir. Sonbaharda çiçekli bitki elde etmek için erken ekim yapılmalıdır. Bu yüzden temmuz ayında tohumu atmak gerekir.Tohumlar kasalara ya da viyollere atılır. Çimlenme süresince ortam rutubetli tutulmalı ve sıcaklık 15 derece civarında olmalıdır. Çok sıcak zamanlarda seranın içi serinletilmelidir.

Fotoğraf 3: Tohumların bulunduğu ortam gerektiğinde serinletilmeli
Bitkiler kışın serada 6 -8 derecede havadar, serin ve gölgede iyi yetişir.

Fotoğraf : Bitkilerin sulama suyu ile gübrelenmesini sağlayan tanklar
Bitkiler her hafta potasyumlu gübrelerle gübrelenmelidir.
 Viola cornuta
Atlas Dağlar’ında doğal olarak bulunmaktadır. Güneşli ortamlardan hoşlanır. Kalkerli, kumlu ve humuslu toprakları sever. Dipten itibaren bol dallanır. Yaprakları kalp şeklindedir. Yaprak kenarları dişlidir. Çiçekleri orta büyüklükte kısmen kokuludur. Çiçek rengi mavidir.

Fotoğraf : Viola cornuta
 Viola odorata: Kokulu menekşe
Akdeniz bölgesinde yaygındır. 8 – 20 cm boy yapar. Yaprakları geniş yumurta biçiminde, dipleri girintilidir. Tüylü bir yapıya sahiptir.

Fotoğraf : Viola odorata
Çiçekleri mavi, mor, kırmızı ve sarı renkte olur. Çok keskin ve güzel kokulu olan bu tür erken ilkbaharda açar. Dere kenarlarında çalılar altında sıkça rastlanır. Bahçe formları içinde sonbaharda ve kışın açan örnekleri vardır. Temmuz ve ağustosta tohumları olgunlaşır. Yılda 1- 2 kez açan yalınkat veya katmerli çiçeklere sahiptir. Kısa veya orta, cılız veya kuvvetli gelişen kültür formları vardır. Kokulu menekşeler hafif humuslu, volkanik maddece zengin her toprakta gelişir. Taze bahçe toprağını ve yarı gölge ortamı sever. Çalı veya yaprak döken ağaçların altında iyi yetişir. Kökten ayırma, tohumla ve yeşil çelikle üretilir.
Viola (Menekşe) Çiçeğinde Karşılaşılan Önemli Hastalık ve Zararlılar
Virüs ve bakteriler, yaprak leke hastalıkları, botrytis, mildiyö, külleme, kök boğazı çürüklüğü, yaprak biti, kırmızı örümcek ve sümüklü böceklerdir.

Kaynak:Megep