Koyungözü, Gazanya (Gazania) Yetiştiriciliği

GAZANİA ( KOYUNGÖZÜ, GAZANYA ) YETİŞTİRİCİLİĞİ
Bilimsel Sınıflandırma
 Âlem: Plantae
 Bölüm: Magnoliophyta
 Sınıf: Magnoliopsida
 Takım: Asterales
 Familya: Compositae
 Cins: Gazania sp.


1. Genel Özellikleri
Güney Afrika’da doğal olarak bulunmaktadır. Çok yıllık veya tek yıllık otsu karakterdedir.

Fotoğraf 1: Gazania bitkisi
İri, çoğunlukla sarı renkte çiçekleri vardır. Haziran ayından itibaren çiçek açar. Sonbahara kadar çiçekli kalır. Akşam saatlerinden sabah saatlerine kadar ve bulutlu havalarda çiçekleri kapanır.


2. Üretimi
Tohumlar mart ayında atılabilir. Tohumlar ekilmeden önce 1 – 2 hafta 2 – 4 0C sıcaklıkta bırakılırsa, çimlenme daha iyi olmaktadır. Tohum kasalara atılır. Üzeri hafif ve gevşek örtülür. Ayrıca bastırılmaz. Tohum ekiminden bir ay sonra şaşırtma yapılabilir. Tohum ekiminden çiçeklenmeye kadar 3–4 ay geçer. Diğer bir üretim şekli ise çelikle olmaktadır. Yaz aylarında çelikler 3 -5 cm uzunluğunda alınır. 15 – 20 0C’de 10 – 15 günde köklenir.


3. Ekolojik İstekleri
Güneşli yerlerden, kumlu, geçirgen topraklardan ve az sulanan yerlerden hoşlanır. Besin maddesince zengin topraklarda iyi bir gelişim gösterir. Sıcak iklim bölgeleri dışında kışa dayanıklı değillerdir.


4. Peyzajda Kullanımı
Özellikle bahçelerde göze çarpacak hafif tepelik ve yüksekçe yerlerde, yol kenarlarında kullanılır. Ayrıca basık ve geniş büyük saksılarda güneş alan kısımlarda kullanılır.


5. Önemli Türleri
 Gazania longiscapa
Bitki 15 – 20 cm boylanır. Tek, iki ve çok yıllık olan çeşitleri mevcuttur.

Fotoğraf 2: Gazania longiscapa
Çiçekleri altın sarısı renkte, ortası kahverengi halkalı ve iri beyaz noktalıdır. Yaprakların alt kısmı beyaz tüylüdür.
 Gazania nivea ( Gazania bracteat )
Güney Afrika’da yüksek yerlerde doğal olarak bulunur. Yaz ve sonbaharda çiçeklenir.
20 – 25 cm boylanır.

Fotoğraf 3: Gazania nivea
Yaprakları dar, ucu sivri, düz kenarlı, üst kısmı yeşil, alt kısmı gümüşi beyaz renktedir. Çiçekleri 5 -6 cm çapında ışınsal, beyaz, orta kısmı sarı renktedir.

 Gazania splendens
Güçlü büyür. Hibrit çeşittir. Orta dayanıklı, yıllık bir bitkidir.

Fotoğraf 4: Gazania splendens
Bitki 15 – 25 cm boylanabilmektedir. Yaprakları dar, uzun ve alt kısmı gümüşi beyazdır. Çiçekleri 7 -8 cm çapında portakal rengindedir. Yaz ile sonbaharda açan çiçekleri yaldızlı turuncu renkli, çiçek tablasının ortası kahve – mor lekelidir. Melezleri pembe, bronz çiçeklere sahiptir. Genellikle çelik ve tohumla üretilir.
 Gazania uniflora
Doğal olarak Güney Afrika’da bulunur. İlkbahar ve yaz aylarında çiçeklenir.

Fotoğraf 5: Gazania uniflora
15 – 20 cm boylanır. Sap, dip kısımda odunlaşır. Işınsal çiçekleri altın sarısı rengindedir.

6. Karşılaşılan Önemli Hastalık ve Zararlılar
Pythium deberyanum, Fusarium solani, botrytis, yaprak bitleri, kırmızı örümcek ve sümüklü böcek karşılaşılan en önemli problemlerdir.

Kaynak :Megep